![]() |
Nieuwe Stad Magazine Beatrijslaan 76 A B-3110 Rotselaar nieuwe.stad@scarlet.be www.nieuwestad.be |
van verbondenheid
Thomas Goyvaerts
‘Arbeid in gemeenschap’ was het thema van het derde internationaal congres dat de G.E. (gemeenschapseconomie) (*) eind vorig jaar organiseerde. Is werken in gemeenschap mogelijk? Waarom lukt dat vaak niet? En hoe lukt het wel?
In bedrijven en andere werkplaatsen leeft in onze streken al jaren de filosofie dat wanneer de werkomstandigheden positief zijn, de prestaties verhogen. Werkgevers proberen een ideaal klimaat te creëren voor hun werknemers. Aangename kantoorruimtes, een wagen of GSM van het bedrijf, muziek en planten op de werkvloer, een moderne infrastructuur, het zijn allemaal middelen om de motivatie van de werknemers te verhogen. En met succes, zo blijkt. Maar kan er nog iets gebeuren, behalve materiële investeringen, om de sfeer op het werk zo stimulerend mogelijk te maken?
Een kernwoord om op deze vraag een antwoord te bieden, is ‘relatie’. Hoe zijn de relaties van de werknemers onderling? Welke relatie hebben ze met hun werkgever? Worden er pogingen gedaan om relaties te verbeteren? Op vele plaatsen in de wereld zijn er voorbeelden te vinden van hoe een positieve relatie tussen collega’s kan leiden tot verbeterde werkomstandigheden en een hogere motivatie.
Een Koreaans werkgeversechtpaar vertelde hoe zij met hun werknemers een sfeer van familie probeerden te creëren. Op een gegeven dag legde een brand hun lunchroom in de as. Het waren de medewerkers zelf die ervoor zorgden dat de zaak binnen een week zijn deuren weer kon openen.
Door te investeren in broederlijkheid, meelevendheid en vriendschap op het werk, zowel door de werkgever als door de werknemer, kan men komen tot een verbetering van de relaties. Collega’s zijn dan niet een ‘groep’, maar wel een ‘gemeenschap’, in het besef dat ze elkaar nodig hebben en kunnen steunen.
'Door andere mensen vrijheid en openheid te
schenken, kunnen zich mogelijkheden aanbieden
die voordien ondenkbaar leken.'
Een eerste aandachtspunt hierin is vrijheid. Vrijheid is een centrale waarde van de menselijke persoon. Vrijheid op het werk betekent niet alleen het wegnemen van ‘dwang’ en van opgelegde werkdruk, of een soort persoonlijke roeping van de werknemer om het werk zo goed mogelijk te doen. Het gaat ook om ‘vrijheid voor iemand’, een vrijheid die openstaat voor anderen en een zekere gratuďteit inhoudt. Door andere mensen vrijheid en openheid te schenken, kunnen zich mogelijkheden aanbieden die voordien ondenkbaar leken.
Twee vakbondsmensen uit Florence vertelden hoe ze leden van verschillende vakbonden rond één tafel kregen. Zonder de eigenheid van ieders vakbond uit het oog te verliezen, vonden ze in de gezamenlijkheid nieuwe kracht.
Een tweede aandachtspunt is een gelijkheid die vertrekt van de erkenning van de gelijkwaardigheid van iedere mens en van de noodzaak om elke vrouw en man van onze tijd dezelfde kansen te bieden om volledig open te bloeien als mens. Zonder deze gelijkheid ontstaat er een ‘best-of’-situatie waarbij men werknemers enkel selecteert en beloont op basis van prestaties en vooroordelen en zo de capaciteiten en talenten van elk individu onderkent. Luca Crivelli van de G.E., professor economie in Zwitserland, lichtte toe: ‘Het feit dat je geen werk hebt - door een werkongeval, door een existentiële crisis, door veroudering van het menselijke kapitaal - kan mechanismen van uitsluiting, onzekerheid en verlies aan sociale banden voortbrengen, het kan de mentale gezondheid in gevaar brengen en de erkenning van de eigen identiteit ter discussie stellen.’ Hij benadrukte dat iedereen gelijke kansen bieden hier een oplossing is.
Een Argentijn vertelde hoe hij als werkgever een chronisch zieke werknemer een verlenging van zijn contract bood, ondanks zijn mindere prestaties en de tegenstand van collega’s. Hij zocht een manier waarop de man zijn talenten het beste kon inzetten. De werknemer werkt nu vanuit huis. Wat blijkt? De laatste maanden was hij de succesvolste verkoper van het bedrijf.
Een vrouw uit Argentinië heeft een reisbureau, gespecialiseerd in ecologisch toerisme. Ze nam twee langdurig werklozen in dienst die zich ontpopten als zeer gemotiveerde werknemers.
'Aandacht voor liefde en relatie als
kern van de werksfeer staat haaks op
de kapitalistische manier van denken.'
Broederlijkheid wil niet zeggen dat je afziet van gezond verstand en dat je het belang miskent van organisatiestructuur en van efficiënte beheermiddelen. Er moet een duidelijk onderscheid blijven tussen de werkgever en de werknemer. Maar wil men komen tot echte broederlijkheid, dan moet men beseffen dat ‘werken’ niet alleen een individueel gebeuren, maar vooral een collectieve aangelegenheid is. Aandacht voor liefde en relatie als kern van de werksfeer staat haaks op de kapitalistische manier van denken die de kern is van onze hedendaagse werkcultuur. Rekening houden met anderen, je talenten gebruiken om anderen te helpen, taken overnemen wanneer je ziet dat de werkdruk voor een collega te hoog wordt,… Het is niet zo moeilijk manieren te verzinnen om concreet te komen tot positieve werkimpulsen. Maar ook een glimlach, een vriendelijk woord, respect voor grenzen en oprechte interesse in je collega zijn tekenen van broederlijkheid.
Een klein bedrijf ‘gezinsvriendelijk’ maken, dat wil zeggen flexibel omspringen met de uren die vaders en moeders kunnen werken, vergt veel inspanning. Toch is dat de bewuste keuze van een ondernemer uit Verona.
Wanneer werkgevers en werknemers op deze manier de handen in elkaar slaan, naar elkaar luisteren en moeite doen om echte menselijkheid op de werkvloer te brengen, bloeien en groeien de werkomstandigheden en daarmee ook de prestaties van het bedrijf als geheel. Wanneer iedereen zijn steentje bijdraagt, haalt ook iedereen er voordeel uit. Het is niet de eenvoudigste weg, maar het is wel de meest vruchtbare weg. Luca Crivelli besloot zijn interventie met deze woorden:
‘Er zullen ongetwijfeld jaren van experimenteren nodig zijn, waarin het belangrijk zal zijn om vaak opnieuw te beginnen. Maar alleen zo zullen we tastbaar kunnen ervaren dat door het vuur van de gemeenschap brandend te houden, onze werkervaring radicaal kan omgevormd worden.’
Het 3de congres van de G.E. ging van 30 november tot 2 december 2007 door in Rome voor 750 deelnemers.
* In de kringen van een groep Braziliaanse zakenlui die doordrongen waren van het idee van gemeenschap ontstond in mei 1991 een vorm van 'economie bedrijven' die gericht was op verbondenheid tussen mensen. De dagelijkse confrontatie met het schandaal van een samenleving waarin luxueuze wolkenkrabbers naast onmenselijke favela’s staan, was te sterk. Hun nieuwe economie werd Gemeenschapseconomie genoemd.
[ Foto's: NS archief en Photos.com ]
De overname van teksten van deze website is toegelaten voor elk niet-commercieel doel mits vermelding: © Nieuwe Stad Magazine - Antwerpen
______________________________
'Wat de bewoners van deze stad nog het meest typeert,
is dat ze diepere levenservaringen delen met elkaar.'
[ lees het artikel ‘Loppiano’ hier ]
Reageer hier op dit artikel |
Archief | |
10-2008 | Met een hart voor jongeren - (pdf) |
09-2008 | Zij voor mij en ik voor hen |
06-2008 | De waarheid van de ogen |
05-2008 | Wie niet liefheeft, is al gestorven |
04-2008 | Uniek charisma van eenheid |
04-2008 | Chiara Lubich - fotoalbum - (videofragmenten) |
04-2008 | Het leven van Chiara Lubich |
03-2008 | Arbeid in een geest van verbondenheid |
02-2008 | Herstelrecht |
01-2008 | Vrijkomen uit de droefheid |
12-2007 | Creatieve minderheden |
11-2007 | Kunst in de gevangenis |
10-2007 | Sport voor iedereen |
05-2007 | Reinigingsmiddelen voor mensen met zorg |