Nieuwe Stad Magazine
Beatrijslaan 76 A
B-3110 Rotselaar
nieuwe.stad@scarlet.be
www.nieuwestad.be
 

 

 

Kredietcrisis: nieuwe spelers graag!

 

Luigino Bruni

 

We belandden in de grootste financiële crisis sinds 1929. Brengt die het einde van het kapitalisme? Misschien niet. Het is wel waarschijnlijk dat we aan het eind zijn gekomen van een bepaald soort financieel en speculatief kapitalisme dat in de laatste decennia te snel en op een verkeerde manier is gegroeid en waarvan de huidige crisis een welsprekende (maar niet de enige) uiting is. Deze crisis heeft diepe wortels in het financiële systeem én in een consumptieve levensstijl.

Banken zijn onmisbaar voor de economie. De bank is een sociale transportband tussen de generaties. De spaargelden van de oudere generatie maken investeringen voor de jongere generatie mogelijk. De bank is ook de sociale transportband tussen gezinnen en ondernemers. De eerste volksbanken (‘Montes Pietatis’) werden in de vijftiende eeuw door de franciscanen opgericht als middel om de armen te bevrijden van het juk van uitbuiting.
De econoom Yunus, Nobelprijswinnaar en stichter van de Grameen Bank, heeft herhaaldelijk gezegd dat de toegang tot krediet een fundamenteel recht is van de mens. Zonder dit recht slagen mensen er niet in eigen plannen te realiseren en te ontsnappen aan de armoede.


 


De laatste tijd werd de bank echter steeds meer een instelling voor speculatie, de ziekte van het huidige kapitalisme. De kredietcrisis werd niet veroorzaakt door de gewone banken, maar door uitermate speculatieve handelsbanken. Een speculant heeft als doel zoveel mogelijk profijt te halen. De activiteiten die hij ontplooit, hebben in zich geen enkele waarde en zijn slechts een middel tot verrijking.

Het mag vreemd klinken, maar een bank heeft veel verwantschap met een non-profitinstelling, zoals bijvoorbeeld een universiteit. De doelmatigheid ontleent zo’n instelling aan goed bedrijfseconomisch handelen, maar de instelling heeft geen winst als oogmerk. Het gaat om andere belangen. Niet voor niets werden de franciscaanse banken in de middeleeuwen en de coöperatieve banken, die vorige eeuw ontstonden, gezien als ondernemingen zonder winstoogmerk. De enorme inspanningen die regeringen zich vandaag getroosten om banken te redden, tonen al aan hoe groot de sociale waarde en verantwoordelijkheid van de financiële instellingen zijn. Die kunnen niet slechts overgeleverd zijn aan het riskante spel van winstbeluste aandeelhouders. Een speculatieve bank moet een uitzondering zijn en niet de regel van de markteconomie.

 

'Ook vandaag zijn ondernemers en

 bankiers nodig die bezield zijn door doelen

  die verder reiken dan enkel de winst.'

 


Achter de crisis gaat ook een bedenkelijke levensstijl schuil. Om aan alle - door de markt en de media opgedrongen - consumptiewensen te voldoen, overlaadden Amerikaanse gezinnen zich met schulden en hypotheken. De banken hoopten daar grif mee te verdienen. Maar toen bleek dat de hypotheken niet meer betaalbaar waren, spatte de zeepbel uiteen. De crisis van nu moet dan ook aanzetten tot bezinning over de levensstijl van ongebreideld consumeren en lenen, ons opgedrongen door het huidige kapitalisme.

De financiële geschiedenis van Europa heeft eeuwenlang bankinstellingen zien ontstaan die door idealistische motieven werden gedragen en de moderne economie een menselijk gezicht hebben gegeven. Ook vandaag zijn ondernemers en bankiers nodig die bezield zijn door doelen die verder reiken dan enkel de winst. Zonder deze nieuwe spelers kan er geen sprake zijn van een economische, noch van een politieke democratie.


Luigino Bruni
Prof. economie en internationaal coördinator van de Gemeenschapseconomie

 

[ Foto: Città nuova ]

 

 

De overname van teksten van deze website is toegelaten voor elk niet-commercieel doel mits vermelding: © Nieuwe Stad Magazine - Antwerpen

______________________________

 

'Wat de bewoners van deze stad nog het meest typeert,

is dat ze diepere levenservaringen delen met elkaar.'


[ lees het artikel ‘Loppiano’ hier ]


Reageer hier op dit artikel

Naam :
E-mail :
Tekst :



Archief

02-2009Een oproep tot iedereen
11-2008Kredietcrisis: nieuwe spelers graag!
10-2008Rijke ontmoetingen - (pdf)
09-2008De laatste les
06-2008Kiezen voor dynamiek
05-2008Strenger dan streng
04-2008In een instelling gaan wonen
03-2008Persoonlijkheid
02-2008Mediawaarheid
01-2008Het einde van een mythe
12-2007Feestmaand
11-2007Tralietrotters
10-2007Lichaamscultuur
09-2007Vingers opsteken
06-2007We are all brothers you know
02-2007Journalistiek die inspireert
© Nieuwe Stad - Beatrijslaan 76 A, B-3110 Rotselaar - nieuwe.stad@scarlet.be - www.nieuwestad.be
© 2014 browsbox - Nieuwe Stad