Nieuwe Stad Magazine
Beatrijslaan 76 A
B-3110 Rotselaar
nieuwe.stad@scarlet.be
www.nieuwestad.be
 

 

 

Enkele overtuigingen van F. Vandenbroucke

 

Herman Wouters

 

Vlaams minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke heeft het druk. Aan de telefoon nog een reactie afspreken op een artikel waarin Jean-Marie Dedecker het gelijke onderwijskansenbeleid van de minister bekritiseert en onmiddellijk na ons gesprek een afspraak met minister-president Kris Peeters, die over het communautaire thema enkele - voor zijn regeringspartners ongelukkige -  uitspraken heeft gedaan. Maar er is een halfuur tijd voor Nieuwe Stad.


 


NS
- U wil de lat in het onderwijs hoog laten liggen, maar u wil ook dat daar heel veel mensen over springen. Sommigen verwijten u die ‘gelijke uitkomsten voor ongelijke leerlingen’.
F. Vandenbroucke -
Ik ben eigenlijk socialist geworden omdat ik de diepe overtuiging heb dat mensen wezenlijk ongelijk zijn. Niet alleen is hun omgeving vanaf de wieg erg verschillend, maar ze zijn ook ongelijk geboren. Je merkt dat bij je eigen kinderen. Ze hebben verschillende talenten en gedragen zich anders hoewel ze uit hetzelfde gezin komen. Ze zijn dus ongelijk en de idee dat je naar gelijke uitkomsten zou streven, is onmenselijk. Je moet én het beste maken van het kind waarvan de rugzak barst van talent, én je moet proberen datzelfde te doen bij het kind dat misschien maar weinig talenten heeft. Ik vind dat je eisend mag zijn, ik ben niet vies van een zekere prestatiemoraal, hoewel ik niet houd van een hardvochtige prestatiemoraal. Vandaar dat we de lat hoog leggen en dat de doelstelling inderdaad is om te proberen er zoveel mogelijk kinderen over te krijgen.

In een klas met veel kinderen in een moeilijke thuissituatie of met kinderen die minder getalenteerd zijn, is het heel erg wanneer de leerkracht moedeloos de schouders laat hangen, geen verwachtingen meer heeft en de lat voor alle kinderen laat zakken. Hoe kan je nu iemand helpen, steunen, kansen geven als je geen verwachtingen meer uitspreekt? Ik heb helemaal geen moeite bij een benadering die een evenwicht zoekt tussen steun bieden, helpen, begrijpen, warmte langs de ene kant, maar die aan de andere kant toch bepaalde eisen stelt, inspanningen vraagt - soms belangrijke inspanningen. Dat geldt overigens ook voor werkzoekenden of mensen die leven van ziekte-uitkeringen. In mijn opvatting over sociale samenhang en solidariteit hangen rechten en plichten samen.



Het kan zijn dat kinderen het niet zo ver schoppen omdat ze intrinsiek niet zo getalenteerd zijn. Maar het is heel jammer als ze die talenten wel hebben en dat het hen niet lukt omwille van hun thuissituatie omdat ze de extra barrières daarvan niet kunnen overwinnen. Daar mag je je niet bij neerleggen. Wezenlijk voor het gelijke onderwijskansenbeleid is dat er in de financiering van de scholen een onderscheid gemaakt wordt naargelang de sociaaleconomische en de sociaal-culturele achtergrond van de leerlingen thuis. Want verschillende thuissituaties mogen die hoge ambitie die we hebben niet dwarsbomen, en scholen moeten daar een actief beleid rond kunnen voeren.
 

NS - Ik las dat u als scholier vrijwilligerswerk deed bij gehandicapte jongeren. Heeft dat u beïnvloed?
F. Vandenbroucke -
Dat heeft me enorm beïnvloed. De moeder van een schoolvriend werkte in een instelling van mentaal en sociaal gehandicapte kinderen en als leerlingen konden wij er op woensdagnamiddag vrijwilligerswerk gaan doen. We gaven aan die kinderen de kans even buiten de muren van het instituut te komen. Voor mij was het een andere wereld die voor het eerst openging: een wereld van tegenslag. Het waren kinderen met een mentale handicap, maar vaak ook met problemen thuis, die in het instituut verbleven om sociale redenen. Dat opende mijn ogen voor de sociale mistoestanden en voor het feit dat we als leerlingen van ons St.-Pieterscollege zelf ongelooflijke geluksvogels waren. De meesten van ons hadden het bijzonder goed thuis: geen financiële problemen, geen familieproblemen.



NS
- U hebt een eigen opvatting over de talenten van iemand: ‘Mijn talenten zijn niet mijn eigen verdienste en ze horen toe aan de gemeenschap.’
F. Vandenbroucke -
Dat is niet zozeer een eigen opvatting want dat staat in een van de mooie en bekende parabels uit het Nieuwe Testament. Vele mensen, ook niet-gelovigen, zullen beamen dat de talenten die ze hebben niet hun eigen verdienste zijn. Dé vraag is wat je ermee doet. Maar het is inderdaad mijn diepe overtuiging, ook gevoed door de ervaring waarover ik het daarnet had.

Een kind met een mentale beperking of met een leerstoornis en een kind dat uit een zeer moeilijke thuissituatie komt, is daar absoluut niet verantwoordelijk voor. Iemand die barst van talent en geboren is in een begoed milieu met heel lieve warme ouders heeft daar ook geen verdienste aan. Je krijgt van bij je geboorte ontzettend veel mee, maar de vraag is ‘wat je daar dan mee doet’.

In de dagdagelijkse discussies met allerlei mensen, ook in de politiek, stel je vast dat men de eigen talenten toch wel vaak beschouwt als een eigen verdienste en dat men denkt dat men daardoor eisen kan stellen waarvoor men zich niet meer moet verantwoorden. Een voorbeeld: iemand met een communicatief en commercieel talent, die de kans heeft gekregen om te studeren, kan heel veel geld verdienen - en op zichzelf is dat legitiem. Maar hij moet beseffen dat daarvan een grote dosis onverdiend is. Zijn verdienste zit alleen in zijn inspanning om het zover te schoppen, maar niet in het feit dat hij die talenten heeft meegekregen. Mensen stappen daar vaak overheen en hebben de neiging om alles wat ze van in de wieg hebben meegekregen toch te beschouwen als hun eigen verdienste en als iets waarvoor ze tegenover de samenleving geen verantwoording verschuldigd zijn. Ik vind net het omgekeerde. Je moet je afvragen wat je voor de samenleving doet met hetgeen er bij je in de wieg lag. Het is een ideaal natuurlijk. Ik zeg niet dat ik daar zelf perfect aan beantwoord.



NS
- U zei ooit in een interview dat u gelooft dat ‘de mensen zo in elkaar steken dat ze in elkaars schoenen kunnen gaan staan om samen naar oplossingen te zoeken’.
F. Vandenbroucke -
Dat is natuurlijk een optimistisch statement. Maar ik denk inderdaad dat we die capaciteit hebben. Het is essentieel voor een democratische samenleving - en voor een samenleving tout court - dat je in staat bent om te redeneren met anderen en om de standpunten van de anderen op zijn minst te begrijpen. Meer nog: je moet je ook afvragen wat jijzelf zou doen indien je in de schoenen van die ander stond. Dat is trouwens de gulden regel van de filosoof Kant: ‘Handel zo dat je handelen tot een algemene wet kan verheven worden.’ Gedraag en redeneer zo dat je hetzelfde gedrag ook van iemand anders zou kunnen verdragen. Heel praktisch: een man die zegt dat afwassen iets is voor vrouwen moet zich afvragen of hij op dezelfde manier zou denken als hij een vrouw was.


NS - Een uitspraak die zou passen in de huidige communautaire discussie?
F. Vandenbroucke -
Absoluut en die blokkeert daar ook op. Ik denk dat men van de twee kanten van de taalgrens relatief weinig pogingen doet om wezenlijk te begrijpen wat de anderen beweegt. Dan moet je er nog niet mee eens zijn. Dat mankeert momenteel. Als de ander niet aanvoelt dat je hem begrijpt, kan je nooit aan een oplossing beginnen.


Voor een PDF-versie van dit artikel klik hier (deel 1) en hier (deel 2).

 

‘We hebben extra ondersteuning gegeven aan scholen met veel kinderen waarbij men een grote kloof moet overbruggen tussen hun wereld thuis en die van de school.’ - Frank Vandenbroucke

 

[ Foto's: Bart Wynant ]

 

 

De overname van teksten van deze website is toegelaten voor elk niet-commercieel doel mits vermelding: © Nieuwe Stad Magazine - Antwerpen

______________________________

 

'Wat de bewoners van deze stad nog het meest typeert,

is dat ze diepere levenservaringen delen met elkaar.'


[ lees het artikel ‘Loppiano’ hier ]


Reageer hier op dit artikel

Naam :
E-mail :
Tekst :



Archief

04-2009Zie me graag
10-2008Enkele overtuigingen van F. Vandenbroucke - (pdf)
09-2008Vakantie
06-2008Zie hen graag
05-2008Ons-beschikkingsrecht
04-2008Emoties als muzikant - (muziek)
03-2008De dokter zei: U hebt de ziekte van Parkinson
02-2008Kick van wereldwijde verbondenheid
01-2008Winter van Antwerpen
12-2007Hé, wat gebeurt daar
11-2007Een boot die niet zinkt
10-2007Respiro
09-2007Weten hoe het kan zijn
05-2007Oogarts in het vizier
04-2007Kleur je stad - (pdf)
12-2006Strips barstensvol vrede
© Nieuwe Stad - Beatrijslaan 76 A, B-3110 Rotselaar - nieuwe.stad@scarlet.be - www.nieuwestad.be
© 2014 browsbox - Nieuwe Stad